Η πλούσια γεωποικιλότητα του γεωπάρκου συνδέεται άρρηκτα με την σημαντική βιοποικιλότητα που παρουσιάζει. Στην περιοχή του γεωπάρκου ευδοκιμούν περισσότερα από 1100 είδη φυτών. Έξι από αυτά μπορούν να βρεθούν μόνο στην περιοχή του γεωπάρκου και η ύπαρξή τους συνδέεται άμεσα με τον τύπο του εδάφους που φύονται και ευδοκιμούν. Παράλληλα η περιοχή φιλοξενεί σημαντική ποικιλία ειδών πανίδας: έντομα, αμφίβια, ερπετά, πουλιά και θηλαστικά. Συνολικά έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 52 είδη σπονδυλωτών και 73 είδη ασπόνδυλων οργανισμών.
Πετρώματα & Βιοτικό περιβάλλον
Η περιοχή του γεωπάρκου καλύπτεται σε σημαντικό ποσοστό από ασβεστολιθικά πετρώματα πολλές φορές έντονα καρστικοποιημένα (καρστικοποίησης=διάλυση του ανθρακικού ασβεστίου από το νερό).
Η ποικίλη γεωμορφολογία (απόκρημνα βουνά, πόλγες κλπ) και οι ιδιαίτερες συνθήκες του εδάφους και του περιεχόμενου νερού στις περιοχές αυτές δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη ενδημικών ειδών (είδη που δεν συναντώνται πουθενά αλλού στον κόσμο). Για παράδειγμα ο όμορφος ασβεστολιθικός όγκος του Χελμού αποτελεί ένα βοτανικό Παράδεισο για ολόκληρη την Βόρεια Πελοπόννησο. Εκεί απαντώνται 5 στενοενδημικά είδη φυτών (δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο…): Corydalis blanda subsp. oxelmannii, Lonicera alpigera subsp. hellenica, Polygala subuniflora and Valeriana crinii subsp crinii και η Alchemilla aroanica η οποία μάλιστα πήρε το όνομά της από το βουνό (Χελμός ή Αροάνια όρη).
Παρόμοιες περιπτώσεις όπου το υποκείμενο πέτρωμα ρυθμίζει τα είδη των φυτών που απαντώνται έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες περιπτώσεις στην περιοχή του γεωπάρκου. Ο φλύσχης (ή υποθαλάσσιες αποθέσεις ποτάμιου συστήματος) για παράδειγμα σε συνδυασμό με τα έντονα πρανή δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για τα αμπέλια. Δεν είναι τυχαίο που ο γεώτοπος Κλήμα του Παυσανία έχει ιστορία 3.000 χρόνων!
Ωστόσο η ασβεστολιθική φύση της περιοχής επηρεάζει σημαντικά και την πανίδα. Στο εκτεταμένο υπόγειο καρστικό της δίκτυο ευδοκιμεί μια από τις πιο σημαντικές χειμερινές αποικίες νυχτερίδων στην Ευρώπη (και η μεγαλύτερη στην Ελλάδα). Ανακαλύφθηκε στον γεώτοπο Σπήλαιο των Λιμνών αποικία όπου φιλοξενούνται σε διάφορες εποχές του έτους περισσότερες από 18.000 πτερυγονυχτερίδες (Miniopterus schreibersi) και εννέα επιπλέον είδη. Και δεν είναι μόνο αυτό…. Οι αποθέσεις γκουανό (τα υπολείμματα των νυχτερίδων) υποστηρίζουν ολόκληρες τροφικές αλυσίδες παράξενων και υπέροχων πλασμάτων. {Δείτε περισσότερα στην εφαρμογή που αναπτύχθηκε από το πρόγραμμα LIFE GRECABAT. https://www.lifegrecabat.eu/el/taxonomy/term/37}. Μελέτες πραγματοποιούνται και σε άλλες περιοχές του γεωπάρκου όπως οι γεώτοποι Πηγές Αροάνιου στο Πλανητέρο και πόλγη των Λουσών με τις αντίστοιχες καταβόθρες.
Όταν οι γεώτοποι «βαφτίζουν» του ζωντανούς οργανισμούς!
Είναι συχνό τα μοναδικά φυτά μας να παίρνουν ονόματα από σημαντικούς γεώτοπους της περιοχής γεγονός που καταδεικνύει τη αδιάρρηκτη σχέση του βιοτικού κόσμου με τον αβιοτικό – τα πετρώματα και την γεωμορφολογία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το απειλούμενο είδος φυτού Globularia stygia που πήρε το όνομά του από τον εμβληματικό γεώτοπο της Στύγας και το στενοενδημικό είδος χασμοφύτου Silene conglomeratica που ευδοκιμεί αποκλειστικά στα κροκαλοπαγή του γεώτοπου του Μεγάλου Σπηλαίου. Και να μην ξεχάσουμε την Alchemilla aroanica που πήρε το όνομά της από τα Αροάνια όρη!
